Opinia prawna w sprawie braku możliwości odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych za treść ogólnych ocen zawartych w kazaniach
Michał Chajda
Wyższa Szkoła Finansów i Prawa w Bielsku-Białej; Uniwersytet Rzeszowski , PolskaMichał Skwarzyński
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-4357-8035
Abstrakt
Opinia prawa dotyczy problemu możliwości odpowiedzialności prawnej – odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych – za ogólne wypowiedzi zawarte w kazaniu wygłoszonym przez duchownego. Opinia odnosi się do treści kazania abpa Józefa Michalika wygłoszonego w dniu 16 października 2013 r. w archikatedrze wrocławskiej podczas sprawowania liturgii Mszy Św. Kazanie to stało się następnie podstawą do roszczeń cywilno-prawnych za rzekome naruszenie dóbr osobistych. Opinia wykazała, że w przedmiotowej sprawie nie ma przesłanek do realizacji odpowiedzialności cywilnej z tytułu naruszenia dóbr osobistych. Jednocześnie wykazano, że pozwanie arcybiskupa i tok sprawy naruszał prawo człowieka do wolności słowa i prawo człowieka do wolności sumienia i wyznania.
Słowa kluczowe:
duchowny, osoba duchowna, kazanie, dobra osobiste, wolność słowa, prawo człowieka do wolności słowa, wolność sumienia i religii, wolność religijnaBibliografia
Chaciński, Jacek. Prawa podmiotowe a ochrona dóbr osobistych. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2004.
Garlicki, Leszek, Piotr Hofmański, i Andrzej Wróbel. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Komentarz do artykułów 1-18, t. I. Warszawa: C.H. Beck, 2010.
Michalska, Anna. Podstawowe prawa człowieka w prawie wewnętrznym a pakty praw człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1976.
Motyka, Krzysztof. Prawa Człowieka, Wprowadzenie, Wybór Źródeł. Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba, 2004.
Nowicki, Marek A. Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2009.
Orzeszyna, Krzysztof. Podstawy relacji między państwem a kościołami w konstytucjach państw członkowskich i traktatach Unii Europejskiej. Studium prawnoporównawcze. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007.
Orzeszyna, Krzysztof. „Społeczeństwo Obywatelskie w Unii Europejskiej.” Teka Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Nauk Oddział w Lublinie 2 (2009), 94-108.
Prawa Człowieka, Zarys wykładu, red. Zbigniew Hołda, Dorota Ostrowska, Joanna Hołda, i Julita A. Rybczyńska. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2011.
Prawa człowieka i ich ochrona – podręcznik dla studentów prawa i administracji, red. Tadeusz Jasudowicz, Bożena Gronowska, Michał Balcerzak, Maciej Lubiszewski, i Rafał Mizerski. Toruń: Dom Organizatora, 2005.
Radwański, Zbigniew. Prawo cywilne – cześć ogólna. Warszawa: C.H. Beck, 2005.
Sadomski, Jacek. Naruszenie dóbr osobistych przez media. Warszawa: Oficyna Naukowa IWS, 2003.
Skwarzyński, Michał. „Odpowiedzialność dziennikarza za naruszenie dóbr osobistych.” W: Ogólnopolski Zjazd Cywilistów Studentów – 45 lat kodeksów cywilnych, red. Józef J. Skoczylas i in, 59-70. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2009.
Skwarzyński, Michał. „Bluźnierstwo w świetle standardów ochrony praw człowieka.” W: Odpowiedzialność karna artysty za obrazę uczuć religijnych, red. Filip Ciepły, 91-95. Warszawa: Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, 2014.
Skwarzyński, Michał. „Sprzeciw sumienia w europejskim i krajowym systemie ochrony praw człowieka.” Przegląd Sejmowy 6 (2013): 9-26.
Tuleja, Piotr. Stosowanie Konstytucji RP w świetle zasady jej nadrzędności (wybrane problemy). Kraków: Zakamycze, 2003.
Wolter, Aleksander, Jerzy Ignatowicz, i Krzysztof Stefaniuk. Prawo Cywilne, zarys części ogólnej. Warszawa: LexisNexis, 2001.
Wyższa Szkoła Finansów i Prawa w Bielsku-Białej; Uniwersytet Rzeszowski
Wydział Prawa i Nauk Społecznych, Wyższa Szkoła Finansów i Prawa w Bielsku-Białej, ul. Tańskiego 5, 43-382 Bielsko-Biała, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Rzeszowski, ul. Grunwaldzka 13, 35-068 Rzeszów
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Katedra Praw Człowieka, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin
https://orcid.org/0000-0002-4357-8035Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
