Problem urzędowego nazewnictwa jednostek organizacyjnych Kościoła Katolickiego
Abstrakt
Ustalenie i zmiana nazwy kościelnej jednostki organizacyjnej należy do wyłącznej kompetencji władzy kościelnej (np. biskupa diecezjalnego lub wyższego przełożonego zakonnego), od której właściwy organ administracji państwowej (wojewoda lub minister) przyjmuje pisemne powiadomienie o utworzeniu podmiotu lub zmianach w jego strukturze oraz wskazuje dane osoby pełniącej funkcję organu jednostki. Na podstawie tego dokumentu organ państwowy może potwierdzić w drodze zaświadczenia nazwę kościelnej jednostki organizacyjnej. W artykule zostały ukazane okoliczności i przyczyny powstawania rozbieżności w nazewnictwie parafii, klasztorów i domów zakonnych między danymi potwierdzanymi przez wojewodę, figurującymi w bazie REGON oraz ujawnionymi w księgach wieczystych. Przeprowadzone analizy potwierdziły zasadność postulatu wprowadzenia jednolitej formy rejestrowania lub ewidencjonowania kościelnych osób prawnych. Efektem badawczym jest także twierdzenie, że ujednolicenie nazewnictwa kościelnych jednostek organizacyjnych stosowanego w różnych bazach jest możliwe bez rozwiązań systemowych. W artykule wskazano działania, które w tym celu mogą być podjęte zarówno przez przełożonych kościelnych, jak i zarządców konkretnych jednostek organizacyjnych oraz organy administracji państwowej.
Słowa kluczowe:
parafia, dom zakonny, kościelna osoba prawna, Kościół Katolicki, wyznaniowa osoba prawnaInstytucje wspierające:
-Bibliografia
Borecki, Paweł. 2021. „Zasada niezależności państwa i związków wyznaniowych”. Przegląd Religioznawczy 4(282): 85–98. (Crossref)
Dubiel, Stanisław. 2007. Uprawnienia majątkowe Kościoła katolickiego w Polsce w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1993 roku, Konkordatu z 1993 roku i ustaw synodalnych. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Góralski, Wojciech. 2009. „Gwarancje otrzymane przez Kościół katolicki w Konkordacie z 1993 r.”. Kieleckie Studia Teologiczne 8: 45–58.
Góralski, Wojciech, Andrzej Pieńdyk. 2000. Zasada niezależności i autonomii państwa i Kościoła w Konkordacie polskim z 1993 roku. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Januchowski, Arkadiusz. 2009. „Uzyskiwanie osobowości prawnej przez związki wyznaniowe i ich jednostki organizacyjne – zagadnienia wybrane”. Rejent 5(217): 30–56.
Kuźmicka-Sulikowska, Joanna. 2008. „Osobowość prawna Kościołów i innych związków wyznaniowych w Rzeczypospolitej Polskiej”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 304: 89–109.
Malesa, Wojciech, Aneta Wawrzaszek. 2014. „Rejestr wyznaniowych osób prawnych – wybrane zagadnienia na przykładzie jednostek Kościoła katolickiego”. Studia z Prawa Wyznaniowego 17: 275–309. (Crossref)
Michowicz, Przemysław. 2015. „Czynności prawo-administracyjne poprzedzające erygowanie nowego domu zakonnego”. Prawo Kanoniczne 58: 47–67. (Crossref)
Orzeszyna, Krzysztof. 2007. Podstawy relacji między państwem a kościołami w konstytucjach państw członkowskich i traktatach Unii Europejskiej. Studium prawnoporównawcze. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Pietrzak, Michał. 2005. Prawo wyznaniowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
Poniatowski, Michał. 2020. „Zasada poszanowania autonomii i wzajemnej niezależności państwa i kościołów oraz innych związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego”. Studia z Prawa Wyznaniowego 23: 365–386. DOI 10.31743/spw.11246. (Crossref)
Przybylska, Renata, Wiesław Przyczyna. 2011. Pisownia słownictwa religijnego. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos.
Strzała, Marek. 2019. Oświadczenie woli wyznaniowej osoby prawnej. Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka. (Crossref)
Szewczul, Bożena. 2013. „Znaczenie erygowania domu zakonnego”. Prawo Kanoniczne 3: 35–53. (Crossref)
Walencik, Dariusz. 2019. „Kuria diecezjalna uczestnikiem powszechnego obrotu prawnego?”. Prawo Kanoniczne 1: 25–51. DOI10.21697/pk.2018.62.1.02. (Crossref)
Walencik, Dariusz. 2020. „Opinia prawna na temat beneficjenta rzeczywistego w przypadku spółki kapitałowej, której jedynym (100%) udziałowcem czy akcjonariuszem jest zakon bądź jego jednostka organizacyjna (prowincja zakonna, opactwo, klasztor niezależny, dom zakonny”. Studia z Prawa Wyznaniowego 23: 471–488. DOI 10.31743/spw.5730. (Crossref)
Zarzycki, Zdzisław. 2014. „Tryby nabywania osobowości prawnej przez kościelne osoby prawne w Polsce”. W: Kościoły i inne związki wyznaniowe w służbie dobru wspólnemu, red. Wacław Uruszczak, Katarzyna Krzysztofek, Maciej Mikuła, 71–89. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zieliński, Krzysztof. 1996. „Uzyskiwanie cywilnej osobowości prawnej przez instytucje kościelne w Polsce w świetle ustawy z 1989 r. o stosunku państwa do Kościoła i w świetle konkordatu”. Ateneum Kapłańskie 1: 82–91.
Zieliński, Tadeusz. 2009. „Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z 1989 r. jako „magna charta” swobód światopoglądowych w Polsce”. W: Prawo wyznaniowe w Polsce (1989–2009). Analizy – dyskusje – postulaty, red. Dariusz Walencik, 53–65. Katowice–Bielsko-Biała: Wyższa Szkoła Bakowości i Finansów w Bielsku-Białej.
Piotrków Trybunalski
Dr nauk prawnych (UŁ) oraz doktor nauk teologicznych (UKSW), adres korespondencyjny: Plac Kościuszki 7 lok. 207, 97-300 Piotrków Trybunalski.
https://orcid.org/0000-0002-2732-4625- Captures
- Readers: 2
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).