Desygnacje papieskie w kontekście reformy gregoriańskiej
Abstrakt
Niniejsze studium dotyczy szczególnego aspektu wyboru papieża w okresie reformy gregoriańskiej, to jest tzw. desygnacji papieskiej. Rozważania skoncentrowane są na historycznym kontekście i ewolucji omawianej instytucji, jak również na zastosowaniu nominacji papieskiej w poszczególnych wyborach, które miały miejsce w okresie reformy gregoriańskiej. W tekście podjęto też próbę oceny rzeczywistego znaczenia desygnacji, czyli jej faktycznego wpływu na podejmowanie decyzji przez uczestników elekcji, na podstawie analizy procedury wyborczej. Desygnacja jawi się w tym świetle nie jako prawnie określony element obowiązującej procedury, ale raczej jako praktyczne narzędzie, legitymizujące obrany sposób postępowania.
Słowa kluczowe:
wybór papieża, reforma gregoriańska, desygnacja papieska, bulla In nomine Domini, Kolegium KardynalskieInstytucje wspierające:
Niniejsza publikacja została wsparta przez Program Cooperatio Uniwersytetu Karola, obszar badawczy X, realizowany na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola.Bibliografia
Adams, J.P. 2016. Sede Vacante 1119: Falco of Benevento and the recommendation of Cardinal Conon, and then of Archbishop Guy of Vienne. California State University, Northridge [CSUN], https://www.csun.edu/~hcfll004/SV1119.html [dostęp: 3.05.2023].
Becker, Alfons. 1964. Papst Urban II. (1088–1099). Stuttgart: Hiersemann.
Cowdrey, Herbert E.J. 1983. The age of Abbot Desiderius: Montecassino, the papacy, and the Normans in eleventh an early twelfth centuries. Oxford: Clarendon Press.
Cushing, Kathleen G. 1998. Papacy and law in the Gregorian Revolution: The canonistic work of Anselm of Lucca. Oxford: Clarendon Press. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198207245.001.0001.
Dalena, Pietro. 1995. “Urbano II e Brunone di Colonia.” Rivista Storica Calabrese 16: 119–144.
D’Angelo, Edoardo. (ed.). 1998. Falconis Beneventani Chronicon Beneventanum. Firenze: Edizioni del Galluzzo.
Falque Rey, Emma (ed.). 1983. De rebus gestis D. Didaci Gelmirez, primi Compostellani Archiepiscopi (Historia Compostelana). Turnhout: Brepols.
Fliche, Augustin. 1915/1916. “L'élection dʼUrbain II.” Le Moyen Âge 28: 356–394.
Fuhrmann, Horst. 1984. Papst Urban II. und der Stand der Regularkanoniker. München: Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften.
García García, Lorena. 2014. Monasterio de San Zoilo de Carrión de los Condes: Arte e historia de un hito cluniacense. Palencia: Asociación de Amigos del Camino de Santiago de Palencia.
Goez, Werner. 1970. “Papa qui et episcopus: Zum Selbstverständnis des Reformpapsttums im 11. Jahrhundert.” Archivum Historiae Pontificiae 8: 27–59.
Hoffmann, Hartmut (ed.). 1980. Monumenta Germaniae Historica. Scriptores (in Folio), vol. 34. Hannover: Hahnsche Buchhandlung.
Holder, Karl. 1892. Die Designation der Nachfolger durch die Päpste. Freiburg: Veith.
Hüls, Rudolf. 1977. Kardinäle, Klerus und Kirchen Roms: 1049–1130. Tübingen: Niemeyer.
Jasper, Detlef. 1986. Das Papstwahldekret von 1059. Überlieferung und Textgestalt. Sigmaringen: Thorbecke.
Klewitz, Hans-Walter. 1957. Reformpapsttum und Kardinalkolleg. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Krause, Hans-Georg. 1960. Das Papstwahldekret von 1059 und seine Rolle im Investiturstreit. Roma: Abbazia di San Paolo.
Lühe, Wilhelm. 1898. Hugo von Die und Lyon, Legat von Gallien. Breslau: Jungfer.
Mansi, Giovanni Domenico (ed.). 1761. Stephani Baluzii Tutelensis Miscellanea: Novo ordine digesta et non paucis ineditis monumentis opportunisque animadversionibus aucta, vol. 2. Lucca: Apud Vincentium Junctinium, sumptibus Joannis Riccomini.
Mansi, Giovanni Domenico (ed.). 1775. Sacrorum conciliorum nova et amplissima collectio, vol. 20. Venezia: Antonio Zatta.
Meyer von Knonau, Gerold. 1903. Jahrbücher des Deutschen Reiches unter Heinrich IV. und Heinrich V., vol. 4: 1085 Bis 1096. Leipzig: Duncker & Humblot.
Pertz, Georg Heinrich (ed.). 1848. Monumenta Germaniae Historica. Scriptores (in Folio), vol. 8. Hannover: Hahnsche Buchhandlung.
Robinson, Ian Stuart. 1990. The Papacy 1073–1198: Continuity and innovation. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139167772.
Schilling, Beate. 1998. Guido von Vienne. Papst Calixt II. Hannover: Hahnsche Buchhandlung.
Schludi, Ulrich. 2014. Die Entstehung des Kardinalkollegiums: Funktion, Selbstverständnis, Entwicklungsstufen. Ostfildern: Thorbecke.
Suchánek, Drahomír. 2012. “Historical and legal milestones of medieval papal elections.” West Bohemian Historical Review 2(1): 27–40.
Suchánek, Drahomír. 2022. In nomine Domini. Papežské volby v období gregoriánské reformy. Praha: Karolinum.
Thaner, Friedrich (ed.). 1965. Anselm II. Bischof von Lucca. Collectio canonum una cum collectione minore. Aalen: Scientia Verlag.
Violante, Cinzio. 1961. “Anselmo da Baggio.” In: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 3, ed. Alberto Maria Ghisalberti, 399–407. Roma: Istituto della Enciclopedia Italiana.
Waitz, Georg (ed.). 1844. Monumenta Germaniae Historica. Scriptores (in Folio), vol. 6. Hannover: Hahnsche Buchhandlung.
Univerzita Karlova, Praha
PhD, ThD, Associate Professor, Institute of World History, Faculty of Arts, Charles University in Prague, Nám. Jana Palacha 2, CZ 116 38 Praha 1, Czech Republic
https://orcid.org/0000-0001-6417-1755Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
