Zakaz dyskryminacji ze względu na wyznanie lub światopogląd w prawie polskim
Paweł Borecki
Uniwersytet Warszawski , PolskaAbstrakt
We współczesnym prawie polskim występują dwie przeciwstawne tendencje, widoczne już w Konstytucji RP z 1997 r. Wyraźne jest dążenie do zwalczania dyskryminacji ze względu na przekonania w sprawach religijnych we wszystkich dziedzinach życia jednostki, z wyjątkiem życia prywatnego. Gwarancje mają zarówno charakter generalny jak i szczegółowy, szczególnie w szeroko rozumianej dziedzinie zatrudnienia. Jednocześnie występuje zjawisko dyskryminacji w dziedzinie ochrony prawnej oraz w dziedzinie wolności uzewnętrzniania przekonań w sprawach religijnych osób wyznających światopogląd niereligijny. Zjawisko dyskryminacji (nierównego traktowania) ze względu na wyznanie występuje także pomiędzy wyznawcami różnych związków wyznaniowych w Polsce. Wiąże się ono ściśle ze zróżnicowaniem sytuacji prawnej związków wyznaniowych. Optymalne położenie prawne i faktyczne posiadają wyznawcy największych i najstarszych kościołów chrześcijańskich, które uzyskały indywidualną regulację ustawową w latach 1989-1997. Polska, aby lepiej zapobiegać nierównemu traktowaniu ze względu na wyznanie lub światopogląd powinna podpisać i ratyfikować Protokół nr 12 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
Słowa kluczowe:
Konstytucja RP z 1997 r., zasada równouprawnienia, związki wyznaniowe, zakaz dyskryminacji, równe traktowanie, wolność sumienia i religiiBibliografia
Borecki, Paweł. „Status prawny osób bezwyznaniowych w Polsce.” Państwo i Prawo 4 (2007): 16-30.
Borecki, Paweł. „Dopuszczalna wysokość odliczeń darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą kościołów – glosa do uchwały NSA z 14.03.2004 r., (FPS 5/04).” Glosa 2 (2006): 119-131.
Borecki, Paweł. „Wielka Polska Katolicka.” Forum Klubowe. Dwumiesięcznik klubów dyskusyjnych lewicy 3-4 (2006): 34-41.
Kłączyńska, Natalia. „Prawnokarne znaczenie norm zawierających zakaz dyskryminacji.” Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 12 (2003): 53-66.
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Komentarz do artykułów 1-18. Tom I, red. Lech Garlicki. Warszawa: C.H. Beck, 2010.
Kruczoń, Erwin. „Przestępstwo obrazy uczuć religijnych.” Prokuratura i Prawo 2 (2011): 38-59.
Obirek, Stanisław. Polak katolik? Warszawa: Wydawnictwo CiS, 2015.
Pietrzak, Michał. Prawo wyznaniowe. Warszawa: LexisNexis, 2010.
Pietrzak, Michał. „Geneza ustaw wyznaniowych z 17 maja 1989 r.” W: Prawo wyznaniowe w Polsce (1989-2009). Analizy-dyskusje-postulaty, red. Dariusz Walencik, 11-26. Katowice – Bielsko-Biała: Wyższa Szkoła Bakowości i Finansów w Bielsku-Białej, 2009.
Winczorek, Piotr. Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Warszawa: Liber, 2000.
Winiarczyk–Kossakowska, Małgorzata. Państwowe prawo wyznaniowe w praktyce administracyjnej. Warszawa: Scholar, 1999.
Wolność religii. Wybór materiałów. Dokumenty Orzecznictwo, tłum. i oprac. Tadeusz Jasudowicz. Toruń: „Dom Organizatora” TNOiK, 2001.
Zieliński, Tadeusz J. „Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania jako „magna charta” swobód światopoglądowych w Polsce.” W: Prawo wyznaniowe w Polsce (1989-2009). Analizy-dyskusje-postulaty, red. Dariusz Walencik, 53-65. Katowice – Bielsko-Biała: Wyższa Szkoła Bakowości i Finansów w Bielsku-Białej, 2009.
Uniwersytet Warszawski
Dr hab., Zakład Prawa Wyznaniowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
