Stosunki między państwem a związkami wyznaniowymi w niepodległej Ukrainie (1991-2013)
Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie relacji między państwem a związkami wyznaniowymi na Ukrainie. Uzyskanie niepodległości przez Ukrainę w 1991 roku spowodowało konieczność uregulowania kwestii wyznaniowych zgodnie z demokratycznymi standardami. Uchwalono Ustawę o gwarancjach wyznania i organizacjach religijnych oraz nową konstytucję, która zawiera podstawowe zasady relacji państwa do religii. Kwestie relacji związków wyznaniowych z państwem są analizowane przez ukraińskie kościoły oraz organizacje pozarządowe takie jak: Religijno-informacyjna służba Ukrainy, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Centrum Razumkowa oraz Instytut Wolności Religijnej. W dość powszechnej ocenie relacje między państwem a związkami wyznaniowymi kształtowały się prawidłowo do 2010 roku. Objęcie władzy przez prezydenta Wiktora Janukowycza oznaczało zdecydowaną zmianę polityki wyznaniowej państwa. Dokonano zmian w administracji wyznaniowej oraz zdecydowano się na nowelizację ustawy O wolności wyznania i organizacjach religijnych. Związki wyznaniowe uznały te zmiany za próbę odebrania im niezależności.
Słowa kluczowe:
relacje Państwo – Kościół, ukraińskie prawo wyznaniowe, związki wyznaniowe na Ukrainie, wolność religijna, wolność sumienia i religii, stosunki państwo–KościółBibliografia
Babinow J.A., Poszukiwania ukraińskiego modelu stosunków państwowo-religijnych, „Nomos” 2001, nr 34-36.
Cerkowno-relihijna sytuacjija i derżawno-konfesijni widnosyny w Ukrajini: pidsumky desjatlittja, tendencijii i problemy, „Nacionalna bezpeka i oborona” 2011, nr 1-2(119-120).
Pawluczuk W., Ukraina. Polityka i mistyka, Kraków 1998.
Relihija i wlada w Ukrajini. Informacijni matariali do Kryhłoho stołu na temy 'Derżawno konfesijni widnosyny w Ukrajini stanom na 2013 rik: ruch do partnerstwa derżawy i Cerkwy czy do kryzy wzajemin?, Kyjiw 2013.
Szeptycki A., O jedność słowiańskiego prawosławia, „Nowa Europa Wschodnia” 2011, nr 1.
Szeptycki A., Podziały religijne na Ukrainie, w: Religia w stosunkach międzynarodowych, red. A.M. Solarz, H. Schreiber, Warszawa 2012.
Szyszlak T., Lwowskie sacrum, kijowskie profanum. Grekokatolicyzm w ukraińskiej przestrzeni publicznej od pierestrojki do pomarańczowej rewolucji, Warszawa 2012.
Ukraina 2014: suspilno-politycznyj konflikt i cerkwa, Kijów 2014.
Uniwersytet Jagielloński
Instytut Religioznawstwa, Uniwersytet Jagielloński, ul. Grodzka 52, 31-044 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-7211-4803Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
