Concordat of 1925 in current case law: Selected issues

Paulina Kucybała-Kreft

General Counsel to the Republic of Poland , Poland
https://orcid.org/0000-0002-2463-9728


Abstract

This article presents the latest and most important judgments concerning the provisions of the 1925 Concordat. The Concordat of 1925 was of great importance in the relations between the State and the Catholic Church at the time of the Second Polish Republic, because it regulated uniformly the situation of the Church on the territory of the whole country. Despite the fact that the Concordat of 1925 was signed almost a century ago, some interesting and innovative judgments regarding its provisions have been issued in recent years. Although cases which require reference to this agreement are not very frequent, it should be noted that with regard to some issues, especially those pertaining to the property of the Catholic Church, its provisions are still relevant. Therefore, presenting their current interpretation adopted by the Supreme Court and common courts not only makes it possible to predict ways of resolving legal disputes in future adjudications, but it also helps to address some pertinent theoretical questions.

Keywords:

Concordat of 1925, Catholic Church, Second Polish Republic, church legal entities, parish, church property, Supreme Court, sources of law

Borecki, Paweł. 2020. „Prawotwórcza i porządkująca rola Sądu Najwyższego w sprawach wyznaniowych – uwagi w sprawie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 12.09.2018 r., III CZP 14/18”. Przegląd Sądowy 1: 23–37.

Broniewicz, Witold. 1963. Legitymacja procesowa. Łódź: maszynopis pracy habilitacyjnej (Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, sygn. 233812).

Dembski, Krzysztof. 1981. „Osobowość prawna Kościoła Katolickiego w PRL”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 18/3: 1–20.

Fąka, Marian. 1978. Państwowe prawo wyznaniowe Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wybór tekstów źródłowych. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Glinkowski, Benedykt. 2007. „Regulacje prawne polskich konkordatów z roku 1925 i 1993 w odniesieniu do mienia nieruchomego Kościoła katolickiego”. Poznańskie Studia Teologiczne 21: 177–197.

Gołębiowski, Sławomir. 1967. „Z problematyki reformy rolnej gruntów kościelnych w Polsce w latach 1918–1950”. Nowe Prawo 3: 336–346.

Jędrejek, Grzegorz. 2019. Legitymacja procesowa w postępowaniu cywilnym. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Jodłowski, Jerzy, Władysław Siedlecki. 1958. Postępowanie cywilne. Część ogólna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Klafkowski, Alfons. 1963. „Prawo międzynarodowe a Stolica Apostolska”. Życie i Myśl 11–12: 1–32.

Krasowski, Krzysztof. 1988. Związki wyznaniowe w II Rzeczypospolitej. Studium prawnohistoryczne. Warszawa – Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Krukowski, Józef. 2007. „Funkcje publiczne a osobowość publicznoprawna kościołów”. W: Funkcje publiczne związków wyznaniowych. Materiały III Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego (Kazimierz Dolny, 16–18 maja 2006), red. Artur Mezglewski, 35–58. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kucybała, Paulina, Marek Jaślikowski. 2017. „Legitymacja ad causam Agencji Nieruchomości Rolnych (Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa) w sprawach związanych z gospodarowaniem nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa”. W: Prawo i Państwo. Księga jubileuszowa 200-lecia Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, red. Leszek Bosek, 721–767. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Mezglewski, Artur. 1998. „Spór o wygaśnięcie konkordatu polskiego z 1925 roku”. Roczniki Nauk Prawnych 8: 325–341.

Mezglewski, Artur. 2015. „Opinia prawna dotycząca następstwa prawnego po katolickich gminach kościelnych, istniejących w byłym zaborze pruskim”. Przegląd Prawa Wyznaniowego 7: 277–288.

Misztal, Henryk. 1996. Polskie prawo wyznaniowe. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Piotrowski, Stanisław. 1947. „Konkordat zawarty ze Stolicą Apostolską w 1925 r. przestał obowiązywać jako wewnętrza ustawa krajowa”. Państwo i Prawo 12: 3–8.

Rybczyński, Henryk. „W sprawie Konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 10 lutego 1925 roku”. W: Kościół w Drugiej Rzeczypospolitej, red. Zygmunt Zieliński, Stanisław Wilk, 49–52. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Skubiszewski, Krzysztof. 1981. „Konkordat z 10 lutego 1925 r. Zagadnienia prawnomiędzynarodowe”. W: Kościół w Drugiej Rzeczypospolitej, red. Zygmunt Zieliński, Stanisław Wilk, 35–47. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Szwarcenberg-Czerny, Kazimierz. 1948. „Problem polskiego Konkordatu”. Rozprawy „Przeglądu Powszechnego” 1: 5–15.

Świątkowski, Henryk. 1962. Wyznaniowe prawo państwowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Walencik, Dariusz. 2009. Rewindykacja nieruchomości Kościoła katolickiego w postępowaniu przed Komisją Majątkową. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Walencik, Dariusz. 2013. Nieruchomości Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918–2012. Regulacje prawne – nacjonalizacja – rewindykacja. Katowice: Drukarnia Archidiecezjalna.

Wisłocki, Jerzy. 1977. Konkordat Polski z 1925 roku. Zagadnienia prawno-polityczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Wisłocki, Jerzy. 1981. Uposażenie Kościoła i duchowieństwa katolickiego w Polsce 1918–1939. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Wolter, Aleksander, Jerzy Ignatowicz, Krzysztof Stefaniuk. 1998. Prawo cywilne. Zarys części ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN.


Published
2021-12-18


Kucybała-Kreft, P. (2021). Konkordat z 1925 roku w aktualnym orzecznictwie sądowym – wybrane zagadnienia. Studia Z Prawa Wyznaniowego, 24, 537–557. https://doi.org/10.31743/spw.12658

Paulina Kucybała-Kreft  paulina.kucybala@gmail.com
General Counsel to the Republic of Poland

Mgr, Radca Prokuratorii Generalnej RP, Urząd Prokuratorii Generalnej RP, ul. Hoża 76/78, 00-682 Warszawa

https://orcid.org/0000-0002-2463-9728



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

  1. According to the Act of 4 February 1994 on copyright and related rights, the author of a publication transfers to the publisher the proprietary copyright of his or her work in all fields of exploitation known on the date of concluding an agreement with the publisher.
  2. Texts submitted for publication in Studia z Prawa Wyznaniowegocannot infringe the copyright of third parties. The author declares the originality of his or her publication when completing a declaration and signing a publishing agreement.
  3. Authors are permitted to post the publisher's version of their work online (e.g. in institutional repositories, academia.edu, researchgate.net or on their website) after its initial publication in this journal.
  4. With the consent of the editors, texts published in Studia z Prawa Wyznaniowego can be republished in other publications (provided that their original place of publication is acknowledged).
  5. This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author.