Filozofia Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 roku
Wojciech Góralski
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-6548-4120
Abstrakt
Każdy ze współczesnych, posoborowych konkordatów zawieranych przez państwa ze Stolicą Apostolską jest osadzony w określonym kontekście historycznym, socjologicznym, kulturowym i normatywnym, co w sposób oczywisty ma wpływ na kształt uzgodnionych postanowień. Można powiedzieć, że każdy konkordat ma swoją filozofię. Przedmiotem niniejszego opracowania jest filozofia Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, który podpisano dnia 28 lipca 1993 r. Jak twierdzi autor, odzwierciedla ona przede wszystkim dążenie państwa polskiego i Kościoła Katolickiego, jako wspólnot świadomych swoich zadań i kompetencji, do realizacji dobra wspólnego i rozwoju człowieka. Do podstawowych założeń przyjętego modelu relacji państwo–Kościół, zgodnie z nauczaniem soborowym, należą zasady niezależności państwa i Kościoła oraz ich współdziałania. Dzięki temu zawarcie tej umowy znacząco przyczyniło się do zapewnienia właściwej równowagi w stosunkach między państwem i Kościołem Katolickim, korzystnie wpływając również na sytuację prawną innych związków wyznaniowych w Polsce.
Słowa kluczowe:
konkordat polski, Konkordat z 1993 r., konkordaty posoborowe, Stolica Apostolska, stosunki państwo–Kościół, wolność religijnaBibliografia
Adamczewski, Witold. 2008. ,,Kompetencje Komisji Konkordatowych w Polsce”. W: Konkordat polski w 10 lat po ratyfikacji, red. Józef Wroceński, Helena Pietrzak, 177–192. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Buzek, Jerzy. 2013. ,,Przemówienie profesora Jerzego Buzka, premiera Rządu Rzeczypospolitej Polskiej podczas ceremonii wymiany dokumentów ratyfikacyjnych Konkordatu”. W: Józef Kowalczyk, Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską 1993/1998, 321. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.
Góralski, Wojciech. 1998. Konkordat polski 1993 – od podpisania do ratyfikacji. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.
Góralski, Wojciech. 2009. ,,Gwarancje harmonijnego kształtowania się wzajemnych relacji Państwa Polskiego i Kościoła Katolickiego w Konkordacie z 1993 roku”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2: 65–86.
Góralski, Wojciech, Witold Adamczewski. 1994. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 28 lipca 1993 r. Płock: Płockie Wydawnictwo Diecezjalne.
Góralski, Wojciech, Andrzej Pieńdyk. 2000. Zasada niezależności i autonomii państwa i Kościoła w konkordacie polskim z 1993 roku. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Kowalczyk, Józef. 2013. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską 1993/1998. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.
Krukowski, Józef. 1995. Konkordaty współczesne. Doktryna, teksty (1964–1994). Warszawa: Wydawnictwo Civitas Christiana.
Krukowski, Józef. 1999. Konkordat polski. Znaczenie i realizacja. Lublin: Oficyna Wydawnicza VERBA.
Krukowski, Józef (red.). 2019. Konkordaty polskie. Historia i teraźniejszość. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Mazurek, Franciszek. 2001. Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Mossakowski, Wiesław. 1996. ,,Konkordat z 1993 roku a niektóre aspekty techniki legislacyjnej”. W: Małżeństwo w prawie świeckim i w prawie kanonicznym. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zorganizowanej w dniach 12 i 13 maja 1994 roku w Katowicach, red. Bronisław Czech, 159–164. Katowice: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.
Nosowski, Zbigniew. 1993. ,,Nie było wielkiej wojny. Reakcje na konkordat w roku 1993”. Więź 10: 48–59.
Skubiszewski, Krzysztof. 1998. ,,Wstęp”. W: Bogusław Trzeciak. Relacje państwo–Kościół. O polskim konkordacie’93, 12–13. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Kontrast.
Skubiś, Ireneusz. 1994. „Konkordat. Rozmowa z biskupem Alojzym Orszulikiem, zastępcą sekretarza generalnego Episkopatu Polski”. W: Prawda o Konkordacie, red. Wojciech Góralski, 145–146. Częstochowa: Tygodnik Katolicki „Niedziela”.
Sobański, Remigiusz. 1996. ,,Niezależność i autonomia Kościoła i państwa podstawową przesłanką konkordatu”. Ateneum Kapłańskie 1: 16–27.
Uruszczak, Wacław. 1998. ,,Konkordat z 1993 roku ważnym etapem w stosunkach Polski ze Stolicą Apostolską”. W: Konkordat 1993. Dar i zadanie dla Kościoła i Polski, red. Jan Dyduch, 95–109. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława Archidiecezji Krakowskiej.
Wroceński, Józef. 2016. ,,Godność osoby ludzkiej podstawą prawa do wolności religijnej”. Prawo Kanoniczne 3: 3–18. (Crossref)
Zoll, Andrzej. 1998. ,,Trudna droga do ratyfikacji Konkordatu”. W: Konkordat 1993. Dar i zadanie dla Kościoła i Polski, red. Jan Dyduch, 85–94. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława Archidiecezji Krakowskiej.
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Ks. prof. dr hab., Zakład Kościelnego Prawa Rodzinnego, Wydział Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ul. Dewajtis 5, 01-815 Warszawa.
https://orcid.org/0000-0001-6548-4120
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
