Ulgi podatkowe z tytułu darowizn na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą
Aneta Maria Abramowicz
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-1601-6969
Abstrakt
Związki wyznaniowe w Polsce mogą być finansowane m.in. poprzez przekazywanie na ich rzecz darowizn. Darczyńca z tytułu dokonania darowizny może skorzystać z ulgi podatkowej. W sposób szczególny darczyńca może skorzystać z ulgi podatkowej z tytułu dokonania darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą prowadzoną przez kościelne osoby prawne. Podstawę normatywną tej ulgi podatkowej stanowią właściwe przepisy ustaw, które regulują sytuację prawną poszczególnych związków wyznaniowych, a nie ustawy podatkowe. Jednak przepisy wskazanych ustaw możliwość skorzystania z tej ulgi podatkowej uzależniają od spełnienia kilku warunków. Kościelna osoba prawna, na rzecz której dokonano darowizny, powinna wystawić darczyńcy pokwitowanie odbioru darowanej kwoty oraz w ciągu dwóch lat od jej uzyskania jest zobowiązana złożyć sprawozdanie z przeznaczenia wskazanej kwoty na działalność charytatywno-opiekuńczą. Ponadto, zgodnie z przepisami podatkowymi, potwierdzeniem wysokości darowanej kwoty powinien być dowód wpłaty darowizny na rachunek bankowy osoby obdarowanej. W praktyce spełnienie wskazanych warunków wywołuje wiele trudności. Świadczy o tym bogate orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, zwłaszcza dotyczące zagadnienia sprawozdania z przeznaczenia darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnej osoby prawnej.
Naczelny Sąd Administracyjny w swoim orzecznictwie doprecyzowuje pojęcie sprawozdania z przeznaczenia darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnej osoby prawnej. Jednak, jak pokazuje praktyka, wyjaśnienia te są nadal niewystarczające.
Słowa kluczowe:
ulga podatkowa, darowizna, działalność charytatywno-opiekuńcza, Naczelny Sąd Administracyjny, orzecznictwo NSA, kościelna osoba prawna, sprawozdanieBibliografia
Abramowicz, Aneta M. 2018. Równouprawnienie związków wyznaniowych w prawie polskim. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Borecki, Paweł. 2007. „Zasada równouprawnienia wyznań w prawie polskim”. Studia z Prawa Wyznaniowego 10: 115-160.
Borecki, Paweł. 2015. „Zakaz dyskryminacji ze względu na wyznanie lub światopogląd w prawie polskim”. Studia z Prawa Wyznaniowego 18: 135-200.
Czuryk, Małgorzata. 2013. „Źródła finansowania działalności charytatywnej Kościołów i innych związków wyznaniowych”. W: Finansowanie kościołów i innych związków wyznaniowych, red. Paweł Sobczyk, Krzysztof Warchałowski, 233-250. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
Koredczuk, Józef. 2013. „Ulgi podatkowe z tytułu darowizn jako źródło finansowania Kościołów i innych związków wyznaniowych oraz ich działalności”. W: Finansowanie kościołów i innych związków wyznaniowych, red. Paweł Sobczyk, Krzysztof Warchałowski, 265-276. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
Maruszak, Grażyna. 2011. „Darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą w podatku dochodowym od osób fizycznych”. Roczniki Nauk Prawnych 2: 161-172.
Misztal, Henryk, Piotr Stanisz. 2009. „Włoski model finansowania związków wyznaniowych”. W: Pro bono Reipublicae. Księga jubileuszowa Profesora Michała Pietrzaka, red. Paweł Borecki, Andrzej Czohara, Tadeusz J. Zieliński, 351-353. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
Ners, Krzysztof J. 2000. „Zasady finansowania instytucji kościelnych w Polsce. Problematyka w aspekcie de lege lata i de lege ferenda”. W: Systemy finansowania instytucji kościelnych w Europie. Materiał Międzynarodowej Konferencji, Sandomierz, 13-14 września 1999 r., red. Józef Krukowski, 133-147. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Pieron, Bartłomiej. 2011. „Finansowanie celów kultu religijnego realizowanego przez kościoły i inne związki wyznaniowe”. Studia z Prawa Wyznaniowego 14: 141-159.
Pietrzak, Michał. 2010. Prawo wyznaniowe. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
Rakoczy, Bartosz. 2008. Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
Schanda, Balázs. 2003. „Finansowanie Kościołów w Europie”. W: Kultura i prawo. Religia i wolność religijna w Unii Europejskiej, red. Józef Krukowski, Otto Theisen, 207-215. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Skorupka, Stanisław, Halina Auderska, Zofia Łempicka (red.). 1968. Mały Słownik Języka Polskiego. Warszawa: PWN.
Stanisławski, Tadeusz. 2001. „Darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą”. Studia z Prawa Wyznaniowego 2: 81-91.
Stanisławski, Tadeusz. 2003. „Podatek kościelny czy darowizna na utrzymanie Kościoła?” Studia z Prawa Wyznaniowego 6: 175-182.
Stanisławski, Tadeusz. 2004. „Nowe regulacje dotyczące darowizn na cele kościelne”. Studia z Prawa Wyznaniowego 7: 209-220.
Stanisławski, Tadeusz. 2009. „Darowizny na cele kultu religijnego i kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Kontrowersje i nowe rozwiązania”. Studia z Prawa Wyznaniowego 12: 329-340.
Stanisławski, Tadeusz. 2011. Finansowanie instytucji wyznaniowych ze środków publicznych w Polsce. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Stanisz, Piotr. 2009. „Perspektywy zmiany systemu finansowania kościołów i innych związków wyznaniowych w Polsce”. Studia z Prawa Wyznaniowego 12: 5-34.
Stanisz, Piotr. 2011a. „Finansowe i majątkowe aspekty działalności kościołów i innych związków wyznaniowych”. W: Artur Mezglewski, Henryk Misztal, Piotr Stanisz, Prawo wyznaniowe. 237-273. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Stanisz, Piotr. 2011b. „Naczelne zasady instytucjonalnych relacji państwo-kościół”. W: Artur Mezglewski, Henryk Misztal, Piotr Stanisz, Prawo wyznaniowe. 74-88. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Stanisz, Piotr. 2012. „Zwolnienia i ulgi podatkowe jako forma finansowania związków wyznaniowych ze środków publicznych”. W: Finansowanie związków wyznaniowych w krajach niemieckojęzycznych i w Polsce. Die Finanzierung der Religionsgemeinschaften in der Deutschsprachigen Ländern und in Polen, red. Dariusz Walencik, Marcin Worbs. 161-169. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Stanisz, Piotr. 2017. Religion and Law in Poland, Kluwer Law International.
Szymczak, Mieczysław (red.). 1981. Słownik Języka Polskiego, t. III. Warszawa: PWN.
Walencik, Dariusz. 2004. „Nabywanie dóbr doczesnych przez osoby prawne Kościoła katolickiego w świetle prawa polskiego i prawa kanonicznego”. Studia z Prawa Wyznaniowego 7: 157-179.
Walencik, Dariusz. 2007. „Wpłaty 1% podatku jako sposób refinansowania pomocy społecznej”. W: Funkcje publiczne związków wyznaniowych. Materiały III Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego (Kazimierz Dolny, 16-18 maja 2006), red. Artur Mezglewski, 237-270. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Walencik, Dariusz. 2009a. „Ewolucja procedury alokacji 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego”. Przegląd Prawa Wyznaniowego 1: 9-26.
Walencik, Dariusz. 2009b. „Wpłaty 1% podatku dochodowego od osób fizycznych jako źródło finansowania działalności instytucji kościelnych”. Studia z Prawa Wyznaniowego 12: 311-328.
Walencik, Dariusz. 2010. „Darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych”. Studia z Prawa Wyznaniowego 13: 261-277.
Walencik, Dariusz. 2012. „Dobrowolna ofiarność wiernych. Podstawy prawne i rozwiązania praktyczne”. W: Finansowanie związków wyznaniowych w krajach niemieckojęzycznych i w Polsce. Die Finanzierung der Religionsgemeinschaften in der Deutschsprachigen Ländern und in Polen, red. Dariusz Walencik, Marcin Worbs, 93-109. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Waniek, Danuta. 2018. „Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 listopada 2016 r. (sygn. akt II FSK 2768/14)”. Przegląd Sejmowy 1: 209-220
Zieliński, Tadeusz. 2012. „Art. 27”. W: Andrzej Czohara, Tadeusz J. Zieliński. Ustawa o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Polsce. Komentarz. 171-173. Warszawa: Wolters Kluwer business.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Dr, Katedra Prawa Wyznaniowego, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin
https://orcid.org/0000-0002-1601-6969Licencja
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).