The Department for Religious Affairs of the Presidium of the Voivodeship National Council in Wrocław vis-à-vis the Corpus Christi procession between 1950–1965

Tomasz Resler

University of Wrocław , Poland
https://orcid.org/0000-0003-4161-0297


Abstract

Public worship between 1950–1989 in Poland was considered hostile to the idea of secular state. The state authorities regarded the Catholic Church as an ideological enemy and sought to limit the freedom of conscience and religion of citizens, pushing religion into the private sphere. Similar tactics were used in relation to one of the most important Catholic holidays – Corpus Christi. The denominational administration in Wrocław tried to limit religious expression in public spaces on that day. The assembly law, which gave the instruments to license religious processions, was used for this purpose. The measures taken by the state authorities against the Catholic Church and its believers violated the legal standards of the time. The laws were often interpreted expansively or ignored altogether. Numerous restrictions were imposed on participants of processions and the pressure was exerted, for example, through workplaces. In addition, the state authorities competed with the Catholic Church by organizing numerous alternatives. Open-air events, excursions and sports competitions were supposed to draw the faithful away from religious ceremonies. These efforts directly violated the standards of state-church separation.

Keywords:

denominational administration, freedom of conscience and religion, procession, Catholic Church

Dominiczak, Henryk. 2000. Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem Katolickim 1944–1990 w świetle dokumentów MSW. Warszawa: Bellona.

Fiejdasz, Lidia. 2012. Stosowanie prawa przez Wydział do Spraw Wyznań w Rzeszowie wobec Kościoła katolickiego w latach 1950–1974. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Jarosz, Zdzisław, Sylwester Zawadzki. 1987. Prawo konstytucyjne. Warszawa: PWN.

Jaroszyński, Maurycy. 1961. Zagadnienia rad narodowych. Studium prawno-polityczne. Warszawa: PWN.

Krzysztofek-Strzała, Katarzyna. 2020. „Stosowanie prawa wobec Kościołów i związków wyznaniowych przez Urząd do spraw Wyznań. Wybrane zagadnienia”. W: Urząd do Spraw Wyznań. Struktury – działalność – ludzie. Tom 1: Struktury wojewódzkie i wybrane aspekty działalności, red. Rafał Łatka, 401–414. Warszawa: Wydawnictwo IPN.

Krzywkowska, Justyna. 2014. „Uzewnętrznianie przekonań religijnych”. W: Leksykon prawa wyznaniowego. 100 podstawowych pojęć, red. Artur Mezglewski, 490–497. Warszawa: C.H. Beck.

Leoński, Zbigniew. 1969. Rady narodowe. Zasady organizacji i funkcjonowania. Warszawa: PWN.

Leoński, Zbigniew. 1974. Ewolucja rad narodowych w Polsce. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Leoński, Zbigniew. 1984. „Ewolucja rad narodowych w Polsce Ludowej”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 46: 1–16.

Łatka, Rafał. 2020. Dialog należy kontynuować... Rozmowy operacyjne Służby Bezpieczeństwa z ks. Henrykiem Gulbinowiczem z lat 1969–1985. Studium przypadku. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo IPN.

Misztal, Henryk. 1996. Polskie prawo wyznaniowe. Cz. I: Zagadnienia wstępne. Rys historyczny. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Misztal, Henryk, Artur Mezglewski. 2005. „Zakres kompetencji, styl działania i cele Urzędu do Spraw Wyznań”. W: Prawo i polityka wyznaniowa w Polsce Ludowej. Materiały z II Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego, red. Artur Mezglewski, Piotr Stanisz, Marta Ordon, 34–70. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Mysłek, Władysław, Michał Staszewski (red.). 1975. Polityka wyznaniowa. Tło, warunki, realizacja. Warszawa: PWN.

Rybicki, Zygmunt. 1965. Działalność i organizacja rad narodowych w PRL. Warszawa: Książka i Wiedza.

Skrzydło, Władysław. 1961. „Zasady ustawodawstwa o radach narodowych w praktyce”. W: Z problematyki rad narodowych: materiały sesji naukowej, red. Kazimierz Sand, 131–158. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.

Staszewski, Michał. 1969. „Państwo socjalistyczne wobec Kościołów i ludzi wierzących”. W: Leninowskie zasady współczesnej polityki wyznaniowej, red. Stanisław Kojło, 45–91. Warszawa: b.w.

Świątkowski, Henryk. 1962. Wyznaniowe prawo państwowe. Warszawa: PWN.

Wilk, Stanisław. 1996. „Życie i działalność księdza infułata Kazimierza Lagosza (1888–1961)”. W: Kościół katolicki na Dolnym Śląsku w powojennym 50-leciu, red. Ignacy Dec, Krystyn Matwijowski, 74–99. Wrocław: Dolnośląskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne.


Published
2021-12-18


Resler, T. (2021). Wydział do Spraw Wyznań Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu wobec procesji Bożego Ciała w latach 1950-1965. Studia Z Prawa Wyznaniowego, 24, 405–427. https://doi.org/10.31743/spw.12632

Tomasz Resler  tomaszresler@wp.pl
University of Wrocław

Dr, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Uniwersytet Wrocławski, ul. Kuźnicza 46/47, 50-138 Wrocław

https://orcid.org/0000-0003-4161-0297



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

  1. According to the Act of 4 February 1994 on copyright and related rights, the author of a publication transfers to the publisher the proprietary copyright of his or her work in all fields of exploitation known on the date of concluding an agreement with the publisher.
  2. Texts submitted for publication in Studia z Prawa Wyznaniowegocannot infringe the copyright of third parties. The author declares the originality of his or her publication when completing a declaration and signing a publishing agreement.
  3. Authors are permitted to post the publisher's version of their work online (e.g. in institutional repositories, academia.edu, researchgate.net or on their website) after its initial publication in this journal.
  4. With the consent of the editors, texts published in Studia z Prawa Wyznaniowego can be republished in other publications (provided that their original place of publication is acknowledged).
  5. This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author. 

Most read articles by the same author(s)