Combating infectious diseases during a state of epidemic and state of natural disaster and the realization of the freedom of conscience and religion in the light of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 and the legislation
Abstract
The article concerns the problem of realization of the freedom of conscience and religion during a state of epidemic and state of natural disaster. The aim of this study is to assess the existing statutory solutions from the point of view of the political model of protection of the freedom of conscience and religion. The article presents general characteristics of the legal regime of a state of epidemic and state of natural disaster together with an analysis and evaluation of the statutory prerequisites for the introduction of these states. Particular attention is given to the problem of the convergence of the constitutional rights and freedoms, when the realization of the freedom of conscience and religion requires other human rights which may be restricted during a state of epidemic and state of natural disaster. The analysis was performed using the dogmatic-legal method. The evaluation of the legal regulations also concerns the issues connected with the choice of the appropriate legal method. The analysis points to the conclusion that the protection of the freedom of conscience and religion during states of epidemic and natural disaster is not ensured to a sufficient extent under current legislation. The author proposes certain legislative changes to raise the level of protection of the freedom of conscience and religion in ordinary legislation.
Keywords:
epidemic, state of natural disaster, freedom of conscience and religion, COVID-19References
Bielecki, Marek. 2021. „Ograniczenia wolności religijnej w okresie pandemii”. W: Transformacje prawa polskiego w dobie epidemii COVID-19, red. Przemysław Szustakiewicz, Mariusz Wieczorek, 37–57. Warszawa: UTH Radom.
Bosek, Leszek. 2021a. „Anti–epidemic emergency regimes under Polish law in Comparative, Historical and Jurisprudential Perspective”. European Journal of Health Law 28: 113–141. (Crossref)
Bosek, Leszek. 2021b. „Art. 2”. W: Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Komentarz, red. Leszek Bosek, 39–65. Warszawa: C.H. Beck.
Bosek, Leszek. 2021c. „Art. 46”. W: Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Komentarz, red. Leszek Bosek, 739–777. Warszawa: C.H. Beck.
Brzeziński, Michał. 2007. Stany nadzwyczajne w polskich konstytucjach. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Canestrini, Nicola. 2020. „Covid-19 Italian emergency legislation and infection of the rule of law”. New Journal of European Criminal Law 23: 116–122. (Crossref)
Dyda, Konrad, Marcin Olszówka. 2020. „Analiza konstytucyjności ograniczeń w korzystaniu z wolności religii podczas pandemii koronawirusa w Polsce”. Studia z Prawa Wyznaniowego 23: 441–469. (Crossref)
Działocha, Kazimierz. 2005. „Artykuł 233”. W: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. 4, red. Leszek Garlicki. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Garlicki, Leszek. 2007. Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa: Liber.
Jabłoński, Mariusz. 2016. „Ograniczenie konstytucyjnych wolności i praw osobistych w czasie trwania stanów nadzwyczajnych”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji 106: 173–191. DOI: 10.19195/0137-1134.106.16. (Crossref)
Kardas, Piotr. 2020. „Konstytucyjne podstawy rozstrzygania kolizji obowiązków i konfliktów dóbr w czasie epidemii”. Palestra 6: 7–23.
Kazimierczuk, Marcin. 2005. „Zasady funkcjonowania państwa podczas stanu klęski żywiołowej w III RP”. Studia Prawnoustrojowe 4: 85–94.
Kitowska, Wioleta, Małgorzata Stępień, Magdalena Rosińska, Katarzyna Szmulik, Małgorzata Jamsheer-Bratkowska, Paweł Budziosz, Małgorzata Sadkowska-Todys. 2020. „Moduł COVID-19 w SRWE – zastosowanie i wykorzystanie w nadzorze epidemiologicznym oraz raportowaniu do instytucji międzynarodowych”. Przegląd Epidemiologiczny 3: 416–431.
Kurzępa. Elżbieta. 2021. „Stan epidemii a stan klęski żywiołowej – rozważania w kontekście bezpieczeństwa państwa”. Przegląd Prawa Publicznego 5: 5–21.
Maroń, Grzegorz. 2021. „Polskie prawodawstwo ograniczające wolność religijną w okresie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 a standardy państwa prawa – wybrane zagadnienia”. Przegląd Prawa Publicznego 1: 33–49.
Mezglewski, Artur. 2011. „Kult publiczny”. W: Artur Mezglewski, Henryk Misztal, Piotr Stanisz, Prawo wyznaniowe, 223–232. Warszawa: C.H. Beck.
Morawski, Filip. 2020. „Zakaz przemieszczania się w związku z pandemią COVID-19 w świetle konstytucyjnego prawa do poruszania się”. Przegląd Prawa Publicznego 9: 7– 17.
Ożóg, Michał. 2016. „Wolność sumienia i religii w stanach nadzwyczajnych w polskim systemie prawnym”. Forum Prawnicze 4: 48–67.
Pałka, Katarzyna. 2018. „Świadczenia zdrowotne związane z chorobami zakaźnymi, w tym obowiązkowe i zalecane szczepienia”. W: System Prawa Medycznego, T. 2: Szczególne świadczenia zdrowotne, red. Leszek Bosek, Agata Wnukiewicz-Kozłowska, 603–624. Warszawa: C.H. Beck.
Paśnik, Jerzy. 2020. „Kilka refleksji o regulacji stanu epidemii jako sui generis pozakonstytucyjnego stanu nadzwyczajnego”. Przegląd Prawa Publicznego 11: 69–85.
Pietrzak, Michał. 2010. Prawo wyznaniowe. Warszawa: Lexis Nexis.
Prokop, Krzysztof. 2005. Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Białystok: Temida 2.
Ruczkowski, Piotr. 2002. „Artykuł 3”. W: Stan klęski żywiołowej. Komentarz. Warszawa: LEX/el.
Skrzydło, Wiesław. 2013. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Stanisz, Piotr. 2021. „Ograniczenia wolności kultu religijnego w czasie pandemii COVID-19: między konstytucyjnością a efektywnością”. Przegląd Sejmowy 3 (164): 143–165. (Crossref)
Steinborn, Sławomir. 2016. „Artykuł 233”. W: Konstytucja RP. Tom II. Komentarz art. 87–243, red. Marek Safjan, Leszek Bosek, 1629–1633. Warszawa: C.H. Beck.
Trociuk, Stanisław. 2021. „Wolność uzewnętrzniania religii”. W: Prawa i wolności w stanie epidemii. Warszawa: LEX/el.
Tuleja, Piotr. 2020. „Pandemia COVID-19 a konstytucyjne stany nadzwyczajne”. Palestra 9: 5–20.
Wilk, Jakub. 2012. „Wprowadzanie ograniczeń praw i wolności w stanie klęski żywiołowej”. Acta Erasmiana III. Prace Prawnicze 3: 145–161.
Winczorek, Piotr. 2008. Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Warszawa: Liber.
Wojtyczek, Krzysztof. 1999. Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP. Kraków: Zakamycze.
Zarzycki, Zdzisław. 2006. „Konkordatowe i pozakonkordatowe gwarancje poszanowania niedzieli i dni świątecznych jako dni wolnych od pracy”. Krakowskie Studia Międzynarodowe 3: 99–117.
Zoll, Andrzej. 2014. „Charakter prawny klauzuli sumienia”. Medycyna Praktyczna 1: 99–103.
Zubik, Marek. 2021. Prawo konstytucyjne współczesnej Polski. Warszawa: C.H. Beck.
University of Bialystok
Dr, Pracownia Systemów Politycznych, Katedra Prawa Konstytucyjnego i Systemów Politycznych, Wydział Prawa, Uniwersytet w Białymstoku, ul. Mickiewicza 1/218, 15-213 Białystok
https://orcid.org/0000-0002-4315-5235License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
- According to the Act of 4 February 1994 on copyright and related rights, the author of a publication transfers to the publisher the proprietary copyright of his or her work in all fields of exploitation known on the date of concluding an agreement with the publisher.
- Texts submitted for publication in Studia z Prawa Wyznaniowegocannot infringe the copyright of third parties. The author declares the originality of his or her publication when completing a declaration and signing a publishing agreement.
- Authors are permitted to post the publisher's version of their work online (e.g. in institutional repositories, academia.edu, researchgate.net or on their website) after its initial publication in this journal.
- With the consent of the editors, texts published in Studia z Prawa Wyznaniowego can be republished in other publications (provided that their original place of publication is acknowledged).
- This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author.
