Late registration of marriage concluded in religious form: A partially critical commentary on the resolution of the Supreme Court of 10 May 2023 (III CZP 71/22)

Artur Mezglewski

War Studies University , Poland
https://orcid.org/0000-0001-7726-6606


Abstract

In its resolution issued on May 10, 2023 (III CZP 71/22), the Polish Supreme Court held that activities related to the submission of a certificate of marriage declarations to the registry office and the subsequent drawing up of a marriage certificate constitute a particular administrative procedure in which the clergyman holds the status of a special administering entity. Moreover, the Supreme Court tacitly found that the timely submission of a marriage certificate is not an element of the constitutive requirement for the conclusion of marriage and that the only entity obliged to comply with the five-day deadline specified by law is the clergyman. However, as a consequence of its adoption of the above assumptions, the Court should recognise the rights of prospective spouses to shape their situation as parties to their marriage registration proceedings. As a result, it should be assumed that a civil marriage conducted in the religious form is concluded when, after the ineffective expiration of the clergyman’s deadline to deliver the certificate, the persons who made the declarations pertaining to the “civil effects” of marriage, apply for marriage registration. In these situations, the registrar should draw up a marriage certificate.

Keywords:

conclusion of marriage, marriage, religious form of concluding marriage, marriage registration, marriage certificate

Andrzejewski, Marek. 2004. Prawo rodzinne i opiekuńcze. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Domański, Rafał Andrzej. 2006. „Konstytutywny czy deklaratywny charakter sporządzenia aktu małżeństwa w USC w przypadku małżeństwa konkordatowego”. Państwo i Prawo 3: 86-99.

Góralski, Wojciech. 1996. „Małżeństwo «konkordatowe» (art. 10, ust. 1 umowy Stolicy Apostolskiej i Rzeczypospolitej Polskiej z 1993 r.)”. Ateneum Kapłańskie 127(1): 60-72.

Góralski, Wojciech. 1998. Zawarcie małżeństwa konkordatowego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.

Gudowski, Jacek. 2016. „Komentarz do art. 564”. W: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 4: Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, red. Tadeusz Ereciński. Warszawa: Wolters Kluwer.

Krukowski, Józef. 1999a. Konkordat polski. Znaczenie i realizacja. Lublin: Oficyna Wydawnicza „Verba”.

Kuglarz, Paweł, Fryderyk Zoll. 1994. Małżeństwo konkordatowe. Analiza prawnoporównawcza zawarcia małżeństwa w prawie kanonicznym i w prawie polskim. Rozważania na tle konkordatu z 28 lipca 1993 r. Kraków: Staromiejska Oficyna Wydawnicza.

Mączyński, Andrzej. 2000. „Znaczenie prawne aktu małżeństwa w świetle kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa o aktach stanu cywilnego”. W: Valeat aequitas. Księga pamiątkowa ofiarowana Księdzu Profesorowi Remigiuszowi Sobańskiemu, red. Maksymilian Pazdan, 293-320. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Mezglewski, Artur. 1999. „Przepisy wprowadzające w życie instytucję małżeństwa konkordatowego”. Roczniki Nauk Prawnych 9(1): 245-265.

Mezglewski, Artur. 2000. „Warunki konstytutywne uzyskania skutków cywilnych małżeństw zawieranych w formie kanonicznej”. Resovia Sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej 7: 243-258.

Mezglewski, Artur, Anna Tunia. 2007. Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Nazar, Mirosław. 2002. „Prawo rodzinne”. W: Zarys prawa cywilnego, red. Mirosław Nazar, 543-554. Lublin: Oficyna Wydawnicza „Verba”.

Skwarzyński, Michał. 2011. „Problem ograniczania prawa do zawarcia małżeństwa przez osobę pozbawioną wolności”. W: Przesłanki konieczne zawarcia małżeństwa. Próba systematyzacji zagadnienia w aspekcie wymogów formy religijnej, red. Anna Tunia, 95-107. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Skwarzyński, Michał. 2022. „Definicja praw człowieka”. W: Krzysztof Orzeszyna, Michał Skwarzyński, Robert Tabaszewski, Prawo międzynarodowe praw człowieka, 14-17. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Sokołowski, Tomasz. 2005. Prawo rodzinne. Zarys wykładu. Poznań: Ars boni et aequi.

Strzebińczyk, Jerzy. 2003. Prawo rodzinne. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze.

Szadok-Bratuń, Aleksandra. 2013. Procedura zawierania małżeństwa „konkordatowego” w kontekście polskiego prawa administracyjnego. Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Szczyrba, Małgorzata. 2003. „Charakter prawny 5-dniowego terminu z art. 8 § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”. Gdańskie Studia Prawnicze 10: 121-131.

Tunia, Anna. 2017. „Sytuacje niweczące skuteczność oświadczeń woli o zawarciu małżeństwa w demokratycznym państwie prawnym”. Przegląd Prawno-Ekonomiczny 40: 22-38.

Tunia, Anna. 2020. „Wpływ braku rejestracji małżeństwa zawartego w formie wyznaniowej na bezpieczeństwo obrotu prawnego”. Studia z Prawa Wyznaniowego 23: 307-331. DOI: https://doi.org/10.31743/spw.7798.

Winiarz, Jan, Janusz Gajda. 1999. Prawo rodzinne. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN.


Published
2023-12-20


Mezglewski, A. (2023). Spóźniona rejestracja małżeństwa zawieranego w formie wyznaniowej. Glosa częściowo krytyczna do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2023 roku (III CZP 71/23). Studia Z Prawa Wyznaniowego, 26, 373–392. https://doi.org/10.31743/spw.16650

Artur Mezglewski  am@prawonadrodze.org.pl
War Studies University

Prof. dr hab., Katedra Prawa Publicznego, Wydział Prawa i Administracji, Akademia Sztuki Wojennej, al. gen. A. Chruściela „Montera” 103, 00-910 Warszawa

https://orcid.org/0000-0001-7726-6606



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

  1. According to the Act of 4 February 1994 on copyright and related rights, the author of a publication transfers to the publisher the proprietary copyright of his or her work in all fields of exploitation known on the date of concluding an agreement with the publisher.
  2. Texts submitted for publication in Studia z Prawa Wyznaniowegocannot infringe the copyright of third parties. The author declares the originality of his or her publication when completing a declaration and signing a publishing agreement.
  3. Authors are permitted to post the publisher's version of their work online (e.g. in institutional repositories, academia.edu, researchgate.net or on their website) after its initial publication in this journal.
  4. With the consent of the editors, texts published in Studia z Prawa Wyznaniowego can be republished in other publications (provided that their original place of publication is acknowledged).
  5. This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author. 

Most read articles by the same author(s)