Autonomy of the religious community – a voice in the discussion on the membership of minors with limited legal capacity in collegial bodies of legal persons of the Evangelical Church of the Augsburg Confession
Dariusz Walencik
Opole University , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-1027-3980
Katarzyna Pluta
Opole University , Polandhttps://orcid.org/0000-0001-6899-1574
Abstract
The autonomy of religious communities has direct value not only for the community as such. It conditions the actual exercise of the right to freedom of religion by all members of the religious community. Thus, a church or other religious organisation, in order to be able to function fully and properly, must be able to exercise legal autonomy, which may involve granting minors with limited capacity in the organisation’s internal legal regulations passive and active electoral rights to its collegial organs. However, this raises a number of practical problems, such as the validity of votes, the validity of resolutions adopted by these organs, the possible requirement to obtain the consent of the minor’s statutory representative (or the court’s consent), and the effectiveness of legal acts performed by ecclesiastical legal persons. In the present article, these issues are analysed in relation to a specific religious community, namely the Evangelical Church of the Augsburg Confession in Poland, and its internal (canonical) law. The analyses carried out lead to the conclusion that the provisions on the limited legal capacity of minors are mainly of a protective nature. Since, with a few exceptions, a minor with limited capacity for legal acts cannot independently manage his or her own property affairs, he or she is all the less able to rationally manage others’ affairs as an office holder of bodies of the Evangelical Church of the Augsburg Confession or other ecclesiastical legal persons. Thus, de lege lata, the most favourable solution seems to be to introduce consultative and advisory units consisting of minors aged between 14 and 18 years at the indicated collegial bodies of this Church or other ecclesiastical legal persons. Nevertheless, the idea of granting these persons certain of voting rights deserves attention as a de lege ferenda proposal.
Keywords:
ecclesiastical legal persons, minors, limited legal capacity, autonomy of churches and other religious organisations, collegiate bodies, Evangelical Church of the Augsburg ConfessionReferences
Antoszek, Piotr. 2009. Cywilnoprawny charakter uchwał wspólników spółek kapitałowych. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Bąkowski, Tomasz. 2003. „Komentarz do § 137”. W: Zasady techniki prawodawczej. Komentarz do rozporządzenia, red. Jarosław Warylewski, 463–465. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
Borecki, Paweł. 2012. „Autonomia kościołów i innych związków wyznaniowych we współczesnym prawie polskim”. Studia z Prawa Wyznaniowego 15: 85–109.
Borecki, Paweł. 2018a. „Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 15 września 2017 r. (III CSK 241/16) – przyjęcie w poczet członków gminy wyznaniowej żydowskiej”. Radca Prawny 1: 127–139.
Borecki, Paweł. 2018b. „W sprawie autonomii i niezależności związku wyznaniowego – uwagi na tle postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 12.05.2016 r., IV CSK 529/15”. Polski Proces Cywilny 1: 88–100.
Brzozowski, Wojciech. 2010. Bezstronność światopoglądowa władz publicznych w Konstytucji RP. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Brzozowski, Wojciech. 2018. „Członkostwo w związku wyznaniowym. Glosa do wyroku SN z dnia 15 września 2017 r., III CSK 241/16”. Przegląd Sądowy 4: 96–103.
Cupriak, Jakub. 2014. „Związek wyznaniowy”. W: Leksykon prawa wyznaniowego. 100 podstawowych pojęć, red. Artur Mezglewski, 586–588. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Grzybowski, Stefan. 1985. „Ograniczona zdolność do czynności prawnych”. W: System prawa cywilnego. T. 1: Część ogólna, red. Witold Czachórski, Stefan Grzybowski, 341–349. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Haberko, Joanna. 2013. „Dziecko jako pełnomocnik rodzica”. Przegląd Sądowy, 7/8: 51–63.
Hadrowicz, Edyta. 2020. Prawo o stowarzyszeniach. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Jabłońska, Paulina. 2022. Wolność sumienia i wyznania osoby małoletniej w Polsce w latach 1918–2015. Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum.
Kabza, Jakub. 2017. „Komentarz do art. 9 ustawy”. W: Prawo Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Komentarz, red. Jakub Cebula, 40–45. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Kroczek, Piotr. 2017. Prawo wewnętrzne związków wyznaniowych w perspektywie organów władzy publicznej. Klauzule generalne. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Wydawnictwo Naukowe. (Crossref)
Mezglewski, Artur. 2011. „Zarządzanie własnymi sprawami”. W: Artur Mezglewski, Henryk Misztal, Piotr Stanisz, Prawo wyznaniowe, 219–223. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Misztal-Konecka, Joanna. 2017. „Postępowanie cywilne – droga sądowa – sprawa cywilna – niedopuszczalność kontroli sądowej w odniesieniu do kwestii wewnętrznej związku wyznaniowego”. Orzecznictwo Sądów Polskich 6: 59–74.
Ochmann, Paweł. 2018. „Rozważania na temat charakteru prawnego uchwały spółki kapitałowej”. Zeszyty Prawnicze 18(4): 109–152. https://doi.org/10.21697/zp.2018.18.4.05. (Crossref)
Pietrzak, Michał. 2005. Prawo wyznaniowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
Pinior, Piotr. 2019. Podejmowanie uchwał wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Plisiecki, Marek. 2013. Wyznaniowa osoba prawna w prawie polskim. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Radwański, Zbigniew, Adam Olejniczak. 2021. Prawo cywilne. Część ogólna. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Sarnecki, Paweł. 2007. Prawo o stowarzyszeniach. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Suski, Paweł. 2018. Stowarzyszenia i fundacje. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Walencik, Dariusz. 2013. „Prawo kanoniczne (wewnętrzne) związków wyznaniowych a prawo polskie”. Przegląd Sądowy 5: 11–25.
Walencik, Dariusz. 2024. „Nadmiarowe wymogi rejestracji, członkostwa oraz obejmowania kierowniczych stanowisk w kościołach i innych w związkach wyznaniowych jako nieuprawnione ograniczenia uzewnętrzniania religii”. W: Ograniczenia wolności religijnej w przestrzeni publicznej. T. 2, red. Marek Bielecki, 143–182. Warszawa: Centrum Badań Polityki Europejskiej.
Wierczyński, Grzegorz. 2016. Redagowanie i ogłaszanie aktów normatywnych. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Wolter, Aleksander. 1963. Prawo cywilne. Zarys części ogólnej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wolter, Aleksander, Jerzy Ignatowicz, Krzysztof Stefaniuk. 2018. Prawo cywilne. Zarys części ogólnej. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Wronkowska, Sławomira, Maciej Zieliński. 2021. Komentarz do zasad techniki prawodawczej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Zieliński, Tadeusz. 2007. „Pojęcie religii, wyznania, związku wyznaniowego i kościoła w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”. Prawo i Religia 1: 29–53.
Ziemianin, Bronisław. 2014. „Charakter prawny uchwał kolegialnych organów osób prawnych”. Przegląd Prawa Handlowego 9: 46–49.
Opole University
Dr hab., prof. UO, Zespół Badawczy Prawa Wyznaniowego „Law & Religion”, Instytut Nauk Prawnych, Uniwersytet Opolski, ul. Katowicka 87a, 45-060 Opole
https://orcid.org/0000-0002-1027-3980Opole University
Dr, Zespół Badawczy Prawa Wyznaniowego „Law & Religion”, Instytut Nauk Prawnych, Uniwersytet Opolski, ul. Katowicka 87a, 45-060 Opole
https://orcid.org/0000-0001-6899-1574License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
- According to the Act of 4 February 1994 on copyright and related rights, the author of a publication transfers to the publisher the proprietary copyright of his or her work in all fields of exploitation known on the date of concluding an agreement with the publisher.
- Texts submitted for publication in Studia z Prawa Wyznaniowegocannot infringe the copyright of third parties. The author declares the originality of his or her publication when completing a declaration and signing a publishing agreement.
- Authors are permitted to post the publisher's version of their work online (e.g. in institutional repositories, academia.edu, researchgate.net or on their website) after its initial publication in this journal.
- With the consent of the editors, texts published in Studia z Prawa Wyznaniowego can be republished in other publications (provided that their original place of publication is acknowledged).
- This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author.
