Jehovah’s Witnesses in the light of the jurisprudence of the European Court of Human Rights – Fundamental problems and trends in case law

Katarzyna Krzysztofek-Strzała

Jagiellonian University image/svg+xml , Poland
https://orcid.org/0000-0003-2579-1454


Abstract

Some religious beliefs of the members of Jehovah’s Witnesses community are in conflict with the legal obligations under state law (e.g. mandatory military service), which is reflected in the European Court of Human Rights case-law. The large number of cases brought before the European Court of Human Rights by Jehovah’s Witnesses resulted in increase of the level of protection of the freedom of religious belief and contributed to create a standard of this protection. The study aim is to analyse select rulings divided into groups according to representation of religious freedom in the individual aspect (e.g. the issue of refusing blood transfusions or military service for religious reasons) or in the institutional aspect (e.g. the issue of protection of personal data revealing religion or belief or the regulation of rights and duties of the religious community). The aim of the analysis is to indicate the general standards of protection of religious freedom that the court has adopted when deciding on complaints concerning Jehovah's Witnesses. This jurisprudence has helped to clarify the scope of protection under Article 9 of the Convention (e.g. the Court's acceptance of the right to persuade others to one's faith) and, among many other conclusions, has clearly indicated the obligation of the signatory States of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms to preserve religious pluralism and guarantee complete religious freedom.

Keywords:

Jehovah's Witnesses, European Court of Human Rights, Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, religious pluralism, case law, ECHR case law, European Convention on Human Rights



Bar, Wiesław. 2004. „Pochodzenie dziecka i władza rodzicielska w prawie rodzinnym państw islamskich”. Studia z Prawa Wyznaniowego 7: 221–232.

Baran, Emily B. 2021. „Life Under Ban: Jehovah’s Witnesses in Russia Since 2017”. Occasional Papers on Religion in Eastern Europe 41(2): 35–50.

Bednarski, Włodzimierz, Szymon Matusiak. 2012. Zmienne nauki Świadków Jehowy. Najważniejsze zmiany w doktrynie Towarzystwa Strażnica w latach 1879–2011. Warszawa: Wydawnictwo Słowo Prawdy.

Brzozowski, Wojciech. 2025. „Pindo Mulla v Spain: Is Religion Missing from the Equation?”. Ecclesiastical Law Journal 27: 254–261. https://doi.org/10.1017/S0956618X2500016X. (Crossref)

Bugaj, Tomasz. 2021. Pamięć represji. Świadkowie Jehowy w Związku Radzieckim. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Chlebowski, Tomasz Jan. 2002. „Władza i struktury organizacyjne świadków Jehowy”. Studia Wrocławskie 5: 54–64.

Czepek, Jakub. 2016. Prawo do kontaktu obojga rodziców z dzieckiem, LEX/el.

Domańska, Monika. 2019. „Grupa jednostek jako podmiot poszukujący ochrony w postępowaniu przed ETPC. Koncepcja ochrony praw grup wrażliwych”. Studia Prawnicze 1(217): 27–47. (Crossref)

Franz, Raymond. 2006. Kryzys sumienia. Konflikt między lojalnością wobec Boga a lojalnością względem swojej religii, tłum. Szymon Matusiak, Piotr Zaręba. Bydgoszcz: Koncept Design.

Grzymkowska, Maja. 2003. „‘Prawo do śmierci’ w świetle orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Diane Pretty v. Wielka Brytania”. Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego 1: 93–109.

Hucał, Michał. 2012. Wolność sumienia i wyznania w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Warszawa: C.H. Beck.

Kamiński, Ireneusz C. 2010. „Wolność myśli, sumienia i wyznania w orzecznictwie ETPCz za lata 2008–2009”. Europejski Przegląd Sądowy 11: 33–39.

Kącka, Katarzyna. 2013. „Geneza i źródła wolności religii w europejskiej przestrzeni politycznej i prawnej”. Seminare 34: 155–174. (Crossref)

Kociubiński, Jakub. 2011. „Zakaz dyskryminacji ze względu na wyznanie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka”. Acta Erazmiana 1: 114–130.

Krawczyk, Paweł, Jolanta Bucińska. 2018. „Dopuszczalne ograniczenia wolności myśli, sumienia i wyznania w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – wybrane zagadnienia”. Radca Prawny. Zeszyty Naukowe 3(16): 29–48.

Król-Mazur, Renata. 2016. „Świadkowie Jehowy jako najbardziej zwalczana sekta w Armenii”. Wschodnioznawstwo 10: 101–118.

Krzysztofek, Katarzyna. 2011. „Problematyka przeprowadzania zabiegów transfuzji krwi u Świadków Jehowy w polskim porządku prawnym”. Przegląd Prawa Wyznaniowego 3: 51–68.

Łopatowska-Rynkowska, Joanna. 2009. „Sprawa Religionsgemeinschaft der Zeugen Jehovas i inni przeciw Austrii (skarga nr 40825/98)”. Przegląd Prawa Wyznaniowego 1: 229–263.

Mana-Walasek, Sabrina. 2016. „Korelacja autonomii jednostki z wolnością w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka”. Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego 15(2): 461–478.

Modzelewski, Wojciech. 1996. Pacyfizm w Polsce. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Murdoch, Jim. 2012. Ochrona prawa do wolności myśli, sumienia i wyznania w Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Podręczniki praw człowieka Rady Europy. Strasburg: Rada Europy.

Néill, Ó Clayton. 2017. „Jehovah’s Witnesses and Blood Transfusions: An Analysis of the Legal Protections Afforded to Adults and Children in European/English Human Rights Contexts”. European Journal of Health Law 24(4): 368–389. (Crossref)

Nowicki, Marek Antoni. 2005a. „Palau-Martinez przeciwko Francji – wyrok ETPC z dnia 16 grudnia 2003 r., skarga nr 64927/01”. W: Nowy Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 1999–2004, oprac. Marek Antoni Nowicki, 1321. Kraków: Zakamycze.

Nowicki, Marek Antoni. 2005b. „Thlimmenos przeciwko Grecji – wyrok ETPC z dnia 6 kwietnia 2000 r., skarga nr 34369/97”. W: Nowy Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 1999–2004, oprac. Marek Antoni Nowicki, 928. Kraków: Zakamycze.

Nowicki, Marek Antoni. 2008a. „97 członków Gldani Congregation of Jehovah’s Witnesses (Kongregacja Świadków Jehowy Gldani) i 4 inne osoby przeciwko Gruzji – wyrok ETPC z dnia 3 maja 2007 r., skarga nr 71156/01”. W: Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2007, oprac. Marek Antoni Nowicki, 54. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.

Nowicki, Marek Antoni. 2008b. „Kuzniecow i inni przeciwko Rosji – wyrok ETPC z dnia 11 stycznia 2007 r., skarga nr 184/02”. W: Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2007, oprac. Marek Antoni Nowicki, 165. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.

Nowicki, Marek Antoni. 2009. „Religionsgemeinschaft der Zeugen Jehovas i inni przeciwko Austrii – wyrok ETPC z dnia 31 lipca 2008 r., skarga nr 40825/98”. W: Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2008, oprac. Marek Antoni Nowicki, 201. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.

Nowicki, Marek Antoni. 2012. „Bayatyan przeciwko Armenii – wyrok ETPC z dnia 7 lipca 2011 r., skarga nr 23459/03”. W: Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2011, oprac. Marek Antoni Nowicki, 360. LEX 2012.

Nowicki, Marek Antoni. 2024a. „Europejski Trybunał Praw Człowieka – przegląd orzecznictwa (styczeń – marzec 2024 r.)”. Palestra 5: 128–137. (Crossref)

Nowicki, Marek Antoni. 2024b. „Europejski Trybunał Praw Człowieka – przegląd orzecznictwa (lipiec–wrzesień 2024 r.)”. Palestra 10: 116–125. (Crossref)

Ochs, Michael. 2002. „Persecution of Jehovah’s Witnesses in Georgia Today”. Religion, State and Society 30(3): 239–276. (Crossref)

Orzeszyna, Krzysztof. 2007. Podstawy relacji między państwem a kościołami w konstytucjach państw członkowskich i traktatach Unii Europejskiej. Studium prawnoporównawcze. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Pomykała, Agnieszka. 2000. „Prozelityzm – bolesna rzeczywistość w życiu kościołów. Studium na podstawie dokumentów wspólnej grupy roboczej Kościoła rzymskokatolickiego i Światowej Rady Kościołów”. Łódzkie Studia Teologiczne 9: 237–256.

Richardson, T. James. 2017. „Update on Jehovah’s Witness Cases before the European Court of Human Rights: Implications of a Surprising Partnership”. Religion, State and Society 45(3–4): 232–248, https://doi.org/10.1080/09637494.2017.1389131. (Crossref)

Schroeder, Judah B. 2011. „The Role of Jehovah’s Witnesses in the emergent Right of Conscientious Objection to Military Service in International Law”. Kirchliche Zeitgeschichte 24(1): 169–206. (Crossref)

Skrzydło, Jacek. 2010. „Wykonanie wyroku ETPCz”. Europejski Przegląd Sądowy 11: 4–13.

Sobczak, Jacek, Ksenia Kakareko. 2022. „Konstytucyjne prawo rodziców do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego oraz religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami”. W: W trosce o rozwój i bezpieczeństwo dziecka we spółczesnym świecie. Aspekty społeczno-prawne, red. Anna Pawlak, Beata Skwarek, Justyna Stadniczeńko, Oksana Petrenko, 15–38. Legnica–Warszawa: Wydawnictwo Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej.

Świątkowski, Andrzej Marian. 2023a. Religia w orzecznictwie Europejskich Trybunałów Sprawiedliwości. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.

Świątkowski, Andrzej Marian. 2023b. „Przetwarzanie danych osobowych przez członków wspólnoty religijnej Świadków Jehowy”. Roczniki Administracji i Prawa 23(1): 81–94.

Warecka, Katarzyna. 2014. Strasburg: nie można ujawniać odmowy transfuzji przez Świadka Jehowy. Avilkina i inni przeciwko Rosji – wyrok ETPC z dnia 6 czerwca 2013 r., skarga nr 1585/09, LEX/el.

Warecka, Katarzyna. 2015. Strasburg: Gruzja tolerowała prześladowania świadków Jehowy. Begheluri przeciwko Gruzji – wyrok ETPC z dnia 7 października 2014 r., skarga nr 28490/02, LEX/el.

Wiwatowski, Tadeusz. 2001. „Stanowisko Świadków Jehowy wobec opieki medycznej”. W: Małgorzata Szeroczyńska, Bogumiła Wołoszczuk-Gębicka, Tadeusz Wiwatowski, Zabiegi chirurgiczne u Świadków Jehowy. Aspekty medyczne i prawne, 9–19. Warszawa: Wydawnictwo Emu.


Published
2025-12-22


Krzysztofek-Strzała, K. (2025). Świadkowie Jehowy w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – podstawowe problemy i kierunki orzecznictwa. Studia Z Prawa Wyznaniowego, 28, 193–216. https://doi.org/10.31743/spw.18676

Katarzyna Krzysztofek-Strzała  k.krzysztofek@uj.edu.pl
Jagiellonian University image/svg+xml

Dr hab., Department of Ecclesiastical Law and Law on Religious Denominations, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University, ul. Gołębia 9, 31-007 Kraków, Poland

https://orcid.org/0000-0003-2579-1454



License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

  1. According to the Act of 4 February 1994 on copyright and related rights, the author of a publication transfers to the publisher the proprietary copyright of his or her work in all fields of exploitation known on the date of concluding an agreement with the publisher.
  2. Texts submitted for publication in Studia z Prawa Wyznaniowegocannot infringe the copyright of third parties. The author declares the originality of his or her publication when completing a declaration and signing a publishing agreement.
  3. Authors are permitted to post the publisher's version of their work online (e.g. in institutional repositories, academia.edu, researchgate.net or on their website) after its initial publication in this journal.
  4. With the consent of the editors, texts published in Studia z Prawa Wyznaniowego can be republished in other publications (provided that their original place of publication is acknowledged).
  5. This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author. 

Most read articles by the same author(s)